Mustafa Ali AYKOL
Mesajlaşma uygulaması Telegram’ın kurucusu ve CEO’su Pavel Durov’un; Azerbaycan’dan özel jetle geldiği Fransa’da havalimanında gözaltına alınması beraberinde yeni bir diplomatik krizi de getirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Fransa’ya, Durov’a erişimin sağlanmasını talep eden nota verdi.
4 AYRI VATANDAŞLIĞI BULUNUYOR: BİRİ FRANSA
Krizi karmaşıklaştıran etkenlerden en önemlisi ise, Pavel Durov’un her ne kadar Rusya doğumlu olsa da 2014 yılında Rusya’yı terk etmiş olması ve daha sonra Rusya dışında Fransa, BAE ve St. Kitts and Nevis (Karayipler’de bulunan ve iki adadan oluşan federal bir ülke) vatandaşlığı almış olması…
Forbes’in 2024 yılı milyarderler listesinde dünyanın en zengin 122. insanı olarak yer alan ve 15,5 milyar dolar servete sahip olduğu düşünülen Telegram’ın kurucu patronunun kim olduğuna, hayat hikayesine ve ne ile suçlandığına gelin biraz daha yakından bakalım…
LENINGRAD’DA DOĞAN LİBERAL GİRİŞİMCİ
‘Rusya’nın Mark Zuckenberg’i Pavel Durov, 1984 yılında henüz Sovyetler Birliği’ne bağlı bir şehir olan Leningrad’da (St. Petersburg) doğdu.
Babasının işleri dolayısıyla ilkokulu İtalya’da, lise ve üniversite eğitimini ise Rusya’da tamamladı. 2006 yılında St. Peterburg Eyalet Üniversitesi Filoloji bölümünden mezun oldu.
FACEBOOK’TAN ETKİLENDİ, VK’YI KURDU
2006 yılında tüm dünya Facebook ile adeta yatıp kalkıyordu. Mark Zuckenberg tarafından kurulan sosyal medya platformu, büyük bir devrim etkisi yaratmıştı. Pavel Durov ise Facebook’tan etkilenerek VKontakte’yi (popüler adıyla VK) kurdu.
RUSYA HÜKÜMETİNE KİŞİSEL VERİLERİ VERMEDİ, PUTİN’LE TERS DÜŞTÜ
Sovyetler’de doğup Rusya’da büyüse de Pavel Durov Avrupa’da çok vakit geçirmiş biriydi. Rusya’daki siyasi sistemi eleştiriyor ve değişmesi gerektiğini düşünüyordu. 2011 yılında parlamento seçimlerinde muhalif tutumlarından dolayı hükûmet ile sorunlar yaşamaya başladı.
2013 Kasım ayında baskınlar neticesinde kendisine ait VK’nın yüzde 12 hissesini, Rusya’nın en büyük internet şirketlerinden Mail.ru’un sahibi Ivan Tavrin’e satmak zorunda kaldı.
Mail.ru, VK’nin önce yüzde 52 hissesine sahip olarak en büyük hissedar oldu ve 2014 yılında geriye kalan hisseleri de alarak VK’nin tek sahibi olmayı başardı.
2014’TE RUSYA’YI “ŞU ANDA İNTERNET ŞİRKETLERİ İÇİN UYGUN BİR ÜLKE DEĞİL” DİYEREK TERK ETTİ
Pavel Durov’un hem VK hem de Rusya ile kopuşu ise 2014 yılında gerçekleşti. Ukrayna’da başlayan olaylar esnasında Rus hükümeti Durov’dan Ukraynalı protestocuların bilgilerini istiyor o ise bunu reddediyordu.
Bu sürtüşme sonunda 21 Nisan 2014 tarihinde Durov, VK’in CEO’luk görevinden alındı. Görevden alınırken şirketin Putin ve yandaşlarının etkisi altında kaldığını söyleyerek yönetimi suçladı ve ‘şu an Rusya internet şirketleri için uygun bir ülke değil’ diyerek 2014 yılında Rusya’yı tamamen terk etti.
TELEGRAM’IN ZAMAN İÇERİSİNDEKİ YÜKSELİŞİ
Ağustos 2013’te kurduğu şifreli anlık mesajlaşma uygulaması Telegram o günlerde çok popüler olmasa da zaman içerisinde çok sayıda kullanıcıya ulaşarak dünyanın en çok kullanılan mesajlaşmalarından birine dönüştü.
Rusya, Durov’un ülkeyi terk etmesinin akabinde 2018-2021 yılları arasında Telegram uygulamasını ülkede yasakladı.
Rusya’yı terk ettikten sonra Güney Amerika’da bulunan Saint Kitts ve Nevis adında bağımsız bir ada ülkesinden 250 bin dolar bağışta bulunarak vatandaşlık alan Durov, sırasıyla Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden de vatandaşlık aldı.
DÜNYANIN EN ZENGİN 122. İNSANI
Servetini İsviçre’deki bankalarda tutan Pavel Durov, Forbes 2024 verilerine göre 15,5 milyar dolarla dünyanın en zengin 122. insanı olma sıfatını taşıyor.
Durov’un kurucusu ve sahibi olduğu Telegram’ın kullanıcı sayısı 2024 itibariyle 1 milyar kişiye yaklaşmış durumda.
Kendisini liberal ve vejeteryan olarak tanımlayan Durov, 8 dil bilmekte ve iki eski kız arkadaşından toplamda 5 çocuğun babası.
PAVEL DUROV NEDEN TUTUKLANDI?
Durov, 24 Ağustos 2024’te Fransa’nın Fransız gümrük idaresine bağlı dolandırıcılıkla mücadele ofisinden memurlar tarafından Azerbaycan’dan Fransa’ya gelişinin ardından özel jetinden indikten hemen sonra Paris dışındaki Le Bourget Havaalanında tutuklandı.
Durov’un tutuklanması, Fransız Ulusal Adli Polisi’nin ön soruşturma kapsamında çıkardığı tutuklama emrine dayanıyordu.
Durov’a çok sayıda suç ortaklığı suçlaması yöneltildi.
Durov; Telegram’ın uyuşturucu kaçakçılığı, çocukların cinsel istismarı ve dolandırıcılık gibi suçlarda kullanılmasına ilişkin suç ortaklığı ve ihmalle suçlanıyor.
Durov’un suçlamalardan suçlu bulunması halinde 20 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalabileceği belirtiliyor.
Raporlar ayrıca Durov’un Fransız yetkililer tarafından aranan kişiler listesinde yer aldığını ve tutuklanmasının Telegram’ın faaliyetleriyle ilgili konular da dahil olmak üzere adli yetkililerle işbirliği yapmaması nedeniyle gerçekleştiğini gösteriyor.
Fransız polisine göre, Telegram’daki suç faaliyetleri moderatör eksikliği nedeniyle kontrolden çıktı.
Telegram ise yaptığı açıklamada Durov’un platformun kullanılarak işlenen suçlardan dolayı suçlanmasının ‘saçmalık’ olduğunu söyledi.
patronlardunyasi.com
